Budowa oczka wodnego to sposób na urozmaicenie przestrzeni ogrodu i nadanie mu romantycznego charakteru. Stworzenie sadzawki jest możliwe już na działce o średniej wielkości. Oczko wodne zwiększy walory dekoracyjne aranżowanego miejsca i znakomicie połączy się z ogrodowymi roślinami.
Jak zbudować oczko wodne krok po kroku? Jakie materiały i akcesoria będą potrzebne? O czym pamiętać, planując nasadzenia i szukając odpowiedniego miejsca na akwen? Dowiedz się, jak zrobić oczko wodne w swoim ogrodzie, by stał się jeszcze piękniejszy!
Poniżej znajdziesz też wskazówki i pomysły na to, jak założyć różne typy oczek wodnych na działce – oczka z folią i bez niej, małe i większe, z fontanną, rybkami, z wanny albo bez pompy.
Budowa oczka wodnego krok po kroku
Zanim rozpoczniesz prace nad budową oczka wodnego, sprawdź, czy potrzebujesz na nie pozwolenia. Jak wyglądają przepisy i formalności w tej kwestii?
Oczko wodne to otwarty zbiornik wodny przeznaczony do celów rekreacyjnych, o lustrze wody do 50 m2. Aby zbudować tego typu zbiornik, nie musisz uzyskiwać pozwolenia na budowę. Wystarczy zgłosić planowane roboty budowlane przed ustalonym terminem rozpoczęcia prac. W ramach zgłoszenia trzeba określić miejsce, rodzaj, zakres oraz sposób wykonywania robót budowlanych. Należy także poinformować o terminie rozpoczęcia budowy oczka wodnego.
Jeśli w ciągu 30 dni od momentu doręczenia zgłoszenia do odpowiedniego organu nie otrzymasz sprzeciwu na piśmie, możesz przystąpić do wykonywania poszczególnych prac. Jeżeli natomiast planujesz założyć na działce zbiornik o powierzchni większej niż 50 m2, musisz uzyskać pozwolenie na budowę.
Najczęściej wybierany sposób na zrobienie oczka wodnego w ogródku zakłada wykorzystanie specjalnej folii. Poza nią standardowo przygotowuje się następujące narzędzia i materiały:
- łopata,
- piasek bądź włóknina,
- pompa i filtr do wody,
- kamienie o zróżnicowanej wielkości,
- wybrane rośliny.
Poniżej opisujemy krok po kroku, jak zbudować oczko wodne z folią w ogrodzie.
Krok 1: Wybierz kształt zbiornika i wyznacz miejsce na oczko wodne
Pierwszym krokiem do stworzenia oczka wodnego w ogrodzie jest określenie jego wielkości i lokalizacji. Na początek naszkicuj projekt działki, uwzględniając wszystkie stałe elementy, które się na niej znajdują. Następnie zastanów się nad kształtem oczka wodnego. Zadbaj o to, by wpisywało się ono w styl ogrodu i nie ograniczało możliwości swobodnego przemieszczania się po działce.
W jakim miejscu dobrze jest ulokować zbiornik? Tafla wody nie powinna być nasłoneczniona przez cały dzień. Zbyt duża ilość słońca nie przysłuży się kondycji roślin ani rybek żyjących w oczku. Ponadto nadmierne nasłonecznienie i nagrzewanie się wody powoduje gwałtowny rozwój glonów i szybkie parowanie. Co więcej, lepiej nie umieszczać oczka pod koroną liściastego drzewa. Opadające liście będą zanieczyszczać powierzchnię wody, a następnie rozkładać się w zbiorniku i zamulać dno.
Krok 2: Wytycz granice wykopu
Po wybraniu miejsca i kształtu zbiornika naszkicuj oczko na przygotowanym projekcie działki. Następnym krokiem jest wytyczenie granic wykopu na trawniku. W wybranym miejscu wyznacz zarys zbiornika, posługując się paskiem, farbą w sprayu, sznurkiem albo wężem ogrodowym. Jeśli dzielisz oczko na różne strefy głębokości, oznacz je oddzielnie.
Krok 3: Wybierz folię
Budowa oczka wodnego w ogrodzie wymaga doboru właściwej folii, która zatrzyma wodę wewnątrz wykopu. Jaki materiał może posłużyć jako wkład do zbiornika? Najpopularniejszym wyborem okazują się tzw. folie basenowe. Są one odporne na mróz i uszkodzenia. Nie wydzielają też szkodliwych substancji, dlatego nie zagrażają życiu ryb i roślin wodnych.
Krok 4: Wykop akwen
Kolejnym krokiem jest wykopanie odpowiedniej niecki, która po wypełnieniu wodą stworzy oczko wodne. Jak zrobić wykop pod zbiornik? Pracę rozpocznij od wykopania zewnętrznego obrysu oczka. Kieruj się coraz bardziej do środka, uwzględniając podział na strefy głębokości. Im bliżej centrum wykopu, tym zbiornik powinien być głębszy. Warto, by w najgłębszym miejscu oczko miało ok. 1 metr głębokości.
Wykonując półki i różnicując głębokość, zwiększasz liczbę gatunków roślin przyjmujących się w tworzonym środowisku. Podczas wykopywania ziemi, usuwaj z podłoża gałęzie, kamienie i inne zanieczyszczenia, które mogłyby przedziurawić folię.
Krok 5: Przygotuj podłoże
Na dnie zbiornika usyp 10-centymentrową warstwę piasku i ubij materiał. Będzie on pełnił funkcję ochronną i zabezpieczy folię przed uszkodzeniami. Jeśli dno oczka ma skomplikowany kształt i wiele poziomów głębokości, do pokrycia dna zastosuj włókninę. Podkład chroni przed przedostawaniem się kamieni i korzeni roślin, które mogłyby przebijać folię i doprowadzić do wyciekania wody.
Krok 6: Rozłóż folię
Po umieszczeniu podkładu na dnie zbiornika rozłóż folię PCV w niecce. Rozkładaj ją od najniższego punktu akwenu do góry. Materiał powinien leżeć swobodnie w wykopie, lepiej go nie naciągać, by zapobiec pękaniu. Krawędzie folii wystające poza dół w ziemi można przyciąć albo usypać na nich kamienie. Folia powinna być dobrze dopasowana do każdego zagłębienia i wyłożona z przynajmniej 20 cm zakładki. Materiał przy brzegach oczka z powodzeniem zasłoni ozdobne kruszywo.
Brzeg zbiornika można też wykończyć płaskimi kamieniami. Z ich pomocą łatwo ukryjesz niezbyt atrakcyjną warstwę folii. Mniejsze kamienie nadają się na wyłożenie dna.
Krok 7: Zamontuj filtr i pompę
Po wyłożeniu oczka folią i zabezpieczeniu jej brzegów, możesz zamontować filtr i pompę. Urządzenia pomogą zadbać o czystą wodę w zbiorniku. Gotowe filtry i pompy znajdziesz w sklepach. Możesz też wykonać system filtrujący samodzielnie z rurek (np. PVC), beczki, żywicy do uszczelniania rur i keramzytu (lub innego materiału filtrującego). Jak działa taki filtr? Woda ze zbiornika zostaje wpompowana do beczki, przepuszczona przez materiał filtrujący i ponownie wpompowana do oczka. Filtry i pompy DIY nadają się raczej do oczek o większych pojemnościach.
Krok 8: Wypełnij zbiornik wodą i nasadź rośliny
Jak zrobić oczko wodne, po wykonaniu wszystkich wcześniej opisanych etapów? Wystarczy wysypać dno kamieniami dla bardziej naturalnego efektu i wypełnić przygotowany zbiornik wodą, najlepiej używając węża ogrodowego. Następnym etapem aranżowania przestrzeni będzie nasadzenie odpowiednio dobranych roślin wodnych. W przypadku uszczelnionych zbiorników potrzebne okażą się kosze albo kieszenie z juty, w których zostaną zasadzone wybrane gatunki.
Rośliny należy umieścić na odpowiednich wysokościach, wykorzystując przygotowane półki. Najgłębiej sadzi się grzybień biały i wywłócznik okółkowy. Na głębokości 60 cm dobrze radzi sobie strzałka wodna i pałka wąskolistna. Pozostałe gatunki można umieścić w płytkiej wodzie (ok. 30 cm). Świetnym wyborem do ozdobienia oczka wodnego okaże się hiacynt wodny albo osoka aloesowata.
Warto odczekać dwa tygodnie od wypełnienia oczka wodą, zanim zasadzi się rośliny. Przez ten czas warunki panujące w oczku powinny się ustabilizować. Jakie rośliny posadzić na brzegach zbiornika? Wilgotne podłoże lubią derenie, trawy i kosaćce. Rośliny osłonią oczko przed wiatrem i słońcem. Umocnią też jego krawędzie.
Jak zrobić oczko wodne z wanny?
Wyłożenie wykopu folią to prawdopodobnie najpopularniejszy sposób na założenie oczka wodnego w ogrodzie. Istnieje jednak znacznie więcej rozwiązań, na które możesz się zdecydować, gdy chcesz uatrakcyjnić swoją działkę niewielkim zbiornikiem otoczonym roślinami.
Szukasz ciekawego pomysłu na mini-oczko? Wykorzystaj do zrobienia oczka wodnego nieużywaną wannę. Wkop stare urządzenie kąpielowe w ziemię. Połóż dookoła wanny folię i wysyp na nią kamienie. Dodaj wybrane rośliny, dekoracje i oczko wodne z wanny gotowe!
Jak zrobić oczko wodne bez folii?
Czy da się założyć w ogródku zbiornik niewyłożony folią? Tak, np. wykonując wykop na gruncie gliniastym. Dzięki temu uniknie się wsiąkania wody dolanej do zbiornika w glebę. Przy trudniejszym terenie warto dokopać się do wód gruntowych. Rozwiąże to problem dolewania dużych ilości wody do nieizolowanego folią oczka.
Alternatywą dla folii może być też gotowa forma na oczko do wkopania w ziemię. Innym rozwiązaniem jest stworzenie oczka wodnego z betonu.
Jak zrobić betonowy zbiornik na działce?
- Przygotuj głęboki i szeroki wykop. Weź pod uwagę to, że na ścianki i dno zbiornika trzeba będzie wysypać tłuczeń.
- Skonstruuj zbrojenia. Nie muszą mieć one postaci grubszych prętów, ale powinny zapewniać stabilność konstrukcji.
- Wykonaj szalunki zabezpieczające wykop, by na dno nie wylało się niepotrzebnie dużo betonu.
- Jako pierwsze zalej betonem ścianki zbiornika. Po zastygnięciu materiału możesz wylać dno oczka.
- Na beton nie musisz rozkładać żadnej folii. Możesz pokryć jednak wylewkę preparatem wodoszczelnym.
Jak zrobić małe oczko wodne?
Aby założyć na swojej działce niewielki zbiornik z wodą, możesz wykorzystać gotową formę wykonaną z tworzywa sztucznego. Dostępne są formy na oczka w różnych wielkościach i kształtach. Część modeli ma nawet specjalnie wyprofilowane boki z półkami na różnych głębokościach do sadzenia określonych gatunków roślin.
Aby zbudować małe oczko z gotowej formy:
- Wykop ziemię na potrzebną głębokość, by osadzić formę w podłożu.
- Dno wykopu odpowiednio ukształtuj, wypoziomuj i wyrównaj.
- Zanim osadzisz pojemnik na wodę, dno i ściany niecki pokryj dwucentymetrową warstwą wilgotnego piasku, by dodatkowo zabezpieczyć formę przed uszkodzeniami.
- Umieść przygotowaną misę w wykopie. Sprawdź wypoziomowanie krawędzi.
- Powoli napełnij formę wodą równo z poziomem otaczającego gruntu.
- Uzupełnij ubytki ziemi dookoła niecki do poziomu krawędzi. Polej ziemię wodą i wyrównaj jej powierzchnię.
- Zamaskuj brzegi zbiornika płaskimi kamieniami.
- Obsadź oczko roślinami, uwzględniając głębokość poszczególnych półek.
Innym sposobem na to, jak zrobić malutkie oczko wodne, jest stworzenie oczka z opony. Taki niewielki zbiornik z materiałów z recyklingu może prezentować się naprawdę interesująco. Do założenia oczka nadaje się duża opona od ciężarówki albo traktora. Poza nią przygotuj folię, kamienie i wybrane rośliny. Zetnij górny brzeg opony i wykop nieckę dopasowaną do jej wielkości. Umieść oponę w ziemi, przykryj całość folią, posyp jej brzegi kamieniami i ozdób wodną aranżację wybranymi roślinami i dekoracjami.
Jak zrobić oczko wodne bez pompy?
Możesz zdecydować się na oczko bez pompy czy filtra, o ile zbiornik będzie miał nie za duże wymiary. Wówczas bez większych problemów zadbasz o stan wody. Musisz jednak liczyć się z tym, że czyszczenie oczka będzie wymagało więcej pracy. Aby wyławiać zanieczyszczenia takie jak gnijące rośliny, odchody ryb czy niestrawione resztki pokarmu dla zwierząt, zaopatrz się w spore sito i grabie. Przed generalnym sprzątaniem oczka, pamiętaj o odłowieniu rybek i spuszczeniu 2/3 wody ze zbiornika.
Jeżeli chcesz ułatwić sobie sprzątanie akwenu bez filtra i ograniczyć powstawanie w nim glonów, zadbaj o odpowiednie pH wody. Optymalny poziom to 7,4-8,5. Za wysokie pH można obniżyć octem dolanym do wody. Wcześniej trzeba jednak wyłowić wszystkie ryby i rośliny.
Jak zrobić małe oczko wodne z fontanną?
Fontanna czy wodospad w oczku wodnym cieszy oko i tworzy kojące odgłosy. To również sposób na dodatkowe dotlenienie wody w zbiorniku. Aby zbudować nieduże oczko wodne z fontanną, należy zaopatrzyć się w odpowiednią pompę. W sklepach możesz znaleźć urządzenia o różnej wydajności czy wysokości podnoszenia słupa wody. Łatwo dostosujesz więc typ pompy do rodzaju tworzonego zbiornika. Kształt strumienia wody wyrzucanego przez fontannę w oczku jest uzależniony od rodzaju dyszy. Możesz zdecydować się na dyszę kaskadową, trzystopniową, kielichową albo gejzerową. Fontanna w oczku może być też podświetlana. Na rynku dostępne są także dysze obrotowe uatrakcyjniające wodne widowisko.
Gotowe zestawy fontannowe do oczek często są wyposażone w filtry. Mogą znajdować się one we wspólnej obudowie z pompą. Jeśli urządzenia są niezależne, filtr montuje się na obrzeżu zbiornika i ukrywa się go wśród roślinności otaczającej nieckę.
Jak zrobić oczko wodne z wodospadem?
Aby stworzyć małe oczko wodne z kaskadą, przygotuj pompę do tłoczenia wody i rurki do przeprowadzenia strumienia. Umieść pompę na podeście. Zamiast niej – w przypadku niedużego zbiornika – możesz wykorzystać wąż ogrodowy. Do zbudowania kaskady wykorzystaj drewniane bale albo kamienie o pasujących kształtach. Pod kamieniami umieść folię uszczelniającą całość konstrukcji. Takie oczka wodne wyglądają świetnie w ogrodach japońskich i angielskich.
Koszt budowy oczka wodnego
To, ile kosztuje zrobienie oczka wodnego w ogródku, zależy przede wszystkim od cen użytych materiałów oraz wielkości zbiornika. Średni koszt budowy oczka to przynajmniej 500 zł za 1 m2 akwenu. Najtańsze są małe zbiorniki stworzone z pomocą gotowej formy, wanny czy opony. Cenę założenia oczka podnosi również rodzaj wybranych roślin, dekoracji, ryb czy oświetlenia.
Hodowla rybek w oczku – o czym należy wiedzieć?
Kiedy można rozpocząć hodowlę rybek w oczku? Zwierzęta najlepiej wpuścić do sadzawki po roku od jej założenia. Środowisko wodne będzie już odpowiednio zrównoważone i pojawią się w nim owady stanowiące dodatkowe pożywienie dla rybek. Staw do hodowli ozdobnych gatunków powinien mieć przynajmniej metr głębokości. Tylko w takich warunkach ryby przetrwają zimę.
Duże i głębokie oczka nie wymagają ingerencji, aby zapewnić im równowagę biologiczną. Małe i płytkie zbiorniki obsadzone niewielką liczbą roślin warto wesprzeć, montując przy nich urządzenia filtrujące i natleniające wodę. Najczęściej w tym celu stosuje się filtry kubełkowe oraz skimmery oczyszczające powierzchnię wody z zanieczyszczeń.
Oczko wodne w ogrodzie – jak zaaranżować przestrzeń wokół niego?
Wiesz już, jak zbudować oczko wodne. Jak jednak zaaranżować jego okolice, by uprzyjemniały czas spędzony w ogrodzie? Dobrym sposobem na urządzenie przytulnej przestrzeni w otoczeniu zbiornika z wodą jest stworzenie specjalnej strefy relaksu. Warto umieścić tam leżaki ogrodowe zachęcające do popołudniowego relaksu. Świetnym wyborem okażą się meble z możliwością regulacji oparcia. Takie warianty zapewnią wygodę podczas poobiednich drzemek. Więcej o najważniejszych kryteriach przy zakupie leżaków dowiesz się z artykułu Jak wybrać wygodny i wytrzymały leżak ogrodowy?
Zamiast wspomnianych mebli przy oczku wodnym możesz postawić teakowe ławki. Meble o naturalnym, miodowym kolorze dodają ciepła i przytulności aranżacji. Znakomicie komponują się też z zielenią ogrodu i wyjątkowym urokiem oczek wodnych. Umieszczenie przy sadzawce ławki to sprawdzony przepis na stworzenie romantycznego zakątka przy swoim domu. O nastrojowy klimat zadba też odpowiednie oświetlenie ogrodowe. Świetlne refleksy będą efektownie odbijać się w tafli wody i tworzyć wyjątkową atmosferę każdego wieczora.
Samodzielna budowa oczka wodnego nie przysparza problemów. Wiedząc, jak odpowiednio przygotować się do tego zadania, można szybko stworzyć magiczny kącik w swoim ogrodzie i łatwo urozmaicić jego wygląd. Ponadto w otoczeniu sadzawki warto umieścić wybrane meble ogrodowe, włączając oczko wodne do ogrodowej strefy relaksu i ciesząc się jej nieprzeciętnym, klimatycznym charakterem.
Bestsellery
