Holandia słynie z hodowli tulipanów i wiatraków, lecz to nie wszystko. Holendrzy podobnie jak Polacy kochają wypoczynek na świeżym powietrzu i tworzą eleganckie ogrody wokół domów. Stawiają przy tym na rośliny, które z powodzeniem można hodować również nad Wisłą, gdyż oba kraje leżą w strefie klimatu umiarkowanego. Jakie cechy ma ogród w stylu holenderskim? W jaki sposób zaaranżować przestrzeń utrzymaną w tej szczególnej estetyce? Jakie elementy są znakiem rozpoznawczym niderlandzkich ogródków?
Ogród holenderski – czym jest i jak powstał?
Holenderski styl tworzenia ogrodów uformował się około XV wieku. Początkowo rozwijał się równolegle ze stylem francuskim, angielskim, japońskim i chińskim. Z pierwszego z nich zaczerpnął najwięcej założeń i elementów. Chociaż ogrody holenderskie i francuskie mają sporo cech wspólnych (przez co nierzadko bywają ze sobą utożsamiane), w znaczący sposób się od siebie różnią. Różnice między stylami zostały wymuszone w głównej mierze przez ukształtowanie terenu i wielkość działek.
Ogrody w Holandii nie są tak rozległe i przestrzenne jak te zakładane przy francuskich domostwach. Niewielkie rozmiary działek i nizinny krajobraz sprawiły, że twórcy holenderskich ogródków musieli skoncentrować się na jak najlepszym wykorzystaniu dostępnej przestrzeni. Zasada maksymalnego zagospodarowania ogrodu w użyteczny i estetyczny sposób jest utrzymywana w ogrodach w stylu holenderskim do dziś. Osoby zakładające ogródki typu niderlandzkiego starają się zasadzić na działce jak najwięcej zieleni, jednocześnie zachowując ład i unikając efektu przytłaczającej przestrzeni.
Czym charakteryzuje się ogród w stylu holenderskim?
Holenderskie ogrody są zwarte i skoncentrowane, inaczej niż rozległe francuskie tereny i ich aranżacje. Wykorzystuje się w nich rozwiązania pozwalające optymalnie wykorzystać przestrzeń i powiększyć ją optycznie. W niderlandzkich ogrodach stosuje się bogate nasadzenia i interesujące elementy architektoniczne. W aranżacji panuje jednak porządek narzucony przez symetryczną, formalną kompozycję oraz dobrze przemyślany plan działki z ustalonym podziałem na sekcje.
Niezależnie od wielkości dostępnej przestrzeni w przypadku stylu holenderskiego ogród zawsze zostaje podzielony na kilka mniejszych stref. Każda z wydzielonych sekcji pełni inną funkcję. Jedna strefa to kącik rekreacyjny, inna jest przestrzenią wyznaczoną na nasadzenia kwiatowe, jeszcze inna stanowi podłoże pod krzewy i trawy, a kolejna może być miejscem dla dzikiej przyrody, np. dla pszczół zapylających miododajne rośliny albo dla ptaków, które będą pić wodę z poidełka. W typowo holenderskich ogrodach do podziału działki na strefy nierzadko wykorzystuje się kanały wodne (np. prostokątne oczka). Wszelkie ozdoby wodne czy stosowane w nich urządzenia powinny być jednak nieduże i funkcjonować przy niskim ciśnieniu wody. Wynika to z przypisywanej Holendrom oszczędności.
Styl holenderski w ogrodzie można rozpoznać też po kontrastach. Na niedużych działkach swobodniej rosnące rośliny o nieco postrzępionym wyglądzie (np. dzikorosnące kwiaty i trawy) zestawiane są ze starannie przystrzyżonymi żywopłotami i topiarami. Ogrody mają bogate nasadzenia (w tym liczne nasadzenia kwiatowe), lecz dominują w nich gatunki karłowate. Kolorowa roślinność jest tłem dla mebli o prostych formach i minimalistycznym stylu.
Na czym jeszcze polega styl holenderski w ogródkach? Na szczególnym podejściu do elementów dekoracyjnych. Głównymi ozdobami niderlandzkich ogrodów są rośliny. Funkcje dekoracyjne pełnią przede wszystkim kwiatowe kompozycje oraz topiary – drzewa i krzewy przycinane w różne kształty, np. kule, stożki, określone figury geometryczne itd. Jeśli w aranżacji ma pojawić się inna ozdoba, np. elegancka rzeźba czy fontanna, jej ustawienie musi być starannie przemyślane. Znakiem rozpoznawczym holenderskiego ogrodu jest skupianie uwagi na całości kompozycji, a nie na wyróżniających się w niej elementach takich jak mała architektura, rzeźby czy skały.
Ogród holenderski – najważniejsze cechy
Ogrody holenderskie cieszą się ogromną sławą na całym świecie. Ich najbardziej znanym projektantem jest Piet Oudolf. W tworzonych przez niego aranżacjach dominuje kameralność, a wnętrze ogrodu jest podzielone przez żywopłoty, murki, kanały wodne i ścieżki. Każda ze stref pełni inną funkcję.
W holenderskich ogrodach dominuje harmonia i uporządkowanie. Proste ścieżki kierują do rzeźb, fontann lub innych wyrazistych elementów, które stanowią dominujący akcent w każdej ze stref ogrodu. Kompozycje tego typu najpiękniej prezentują się z lotu ptaka, gdy widoczne są regularne wzory, idealnie przycięte rośliny, klomby oraz żywopłoty. Większość ogrodów w Niderlandach jest niewielka, dlatego ich właściciele stawiają na triki, dzięki którym przestrzeń wokół domu optycznie się powiększa. W holenderskich ogrodach można spotkać przesłony z żywopłotów, a nawet lustra. Mile widziane są w nich oczka wodne i stawy o ograniczonej powierzchni.
Zamiast płotów Holendrzy wybierają idealnie wypielęgnowane żywopłoty, roślinne ekrany i tunele, formowane z cisów, bukszpanów lub grabów. Wysokie drzewa są zastępowane karłowatymi gatunkami. Cechą charakterystyczną całej kompozycji jest łączenie klasycznej prostoty z nutą naturalności, którą wnoszą swobodnie rosnące kocimiętki, jeżówki, floksy lub liliowce.
Ogród holenderski – meble
Ogród w stylu holenderskim wypełniają meble stworzone z naturalnych surowców i te wykonane z tworzyw imitujących wygląd naturalnych materiałów. Dobrym wyborem są meble technorattanowe, który cechują się wytrzymałością i naturalną kolorystyką. Technorattan przypomina rattan zbierany w dalekiej Azji, z której wyplata się efektowne fotele, krzesła, stoły i inne elementy wyposażenia. Do stylu holenderskiego najlepiej pasuje technorattan w odcieniu naturalnego rattanu, uzupełniony o poduszki i koce w jasnych, stonowanych barwach. Forma mebli powinna być prosta i klasyczna.
Meble do ogrodu holenderskiego są funkcjonalne. Holenderski outdoor living skupia się na wygodzie oraz praktyczności. W ogrodach urządzonych w tym stylu sprawdzają się meble, które mogą pełnić kilka różnych funkcji. Eleganckie łóżko ogrodowe, rozkładające się do sofy i pufa, jest świetnym wyborem.
Ogród holenderski – rośliny i detale
Ogród w stylu holenderskim wygląda zjawiskowo przez cały rok. Wiosną rozkwitają w nim tulipany, latem różnobarwne irysy, a jesienią ogrody ozdabiają liczne dynie i miniaturowe warzywa. Dzięki temu ogród holenderski jest przyjazną przestrzenią do spędzania czasu o każdej porze roku. Obowiązkowym elementem zieleni są kwiaty cebulkowe – tulipany, hiacynty, narcyzy, szafirki oraz irysy, sadzone obok siebie według ściśle przygotowane planu. Dzięki projektowi nasadzeń roślin cebulowych, wiosną i latem kwiaty układają się w wielobarwne dywany o dokładnie przemyślanej kompozycji. Jednocześnie wokół sadzonych kwiatów zostawia się nieco miejsca dla roślin dzikorosnących. Holendrzy lubią, gdy w ich ogrodach pojawiają się miododajne kwiaty, które zapylają pszczoły.
W aranżacji powinno znaleźć się miejsce na dekoracyjne akcenty roślinne. Jesienią mogą to być ozdobne kompozycje z miniaturowych dyń, układanych na tarasie lub w wiklinowych koszykach bądź wiankach z gałązek. Ponadto w ogrodach holenderskich pięknie prezentują się marmurowe donice i fontanny. Wszelkie dodatki powinny być wykonane z naturalnych materiałów, gdyż tworzywa sztuczne są przez Holendrów odrzucane. Osłonki na doniczki z plastiku lub tekstylia w neonowych barwach nie pasują do stylu ogrodów niderlandzkich.