Wielu osobom marzy się dom z ogródkiem. Stworzenie idealnej przestrzeni pełnej zielonych roślin nie jest jednak takie proste. Wobec wyzwań, w które obfituje urządzanie ogrodu, pojawia się pytanie: jak zaprojektować swój ogród? Czy lepiej zająć się tym samodzielnie, czy zwrócić się po pomoc do architekta? Jakie plusy i minusy ma każde z rozwiązań?
Zanim podejmiesz decyzję, chcesz dowiedzieć się, jak wygląda samodzielne planowanie ogrodu? Aby ułatwić Ci dokonanie wyboru, opisujemy projektowanie ogródka krok po kroku. Dzielimy się też praktycznymi wskazówkami dotyczącymi tego procesu. Jeśli uznasz, że wolisz stworzyć swoją zieloną przestrzeń od podstaw samemu, możesz oprzeć swój plan działania na przedstawionych etapach. Przybliżymy Ci też specyfikę samodzielnego projektowania ogródka oraz charakter współpracy ze specjalistą.
Jak zaprojektować ogród krok po kroku?
Aby Twój ogród był pięknym i wygodnym miejscem do spędzania czasu, przed wyborem roślin i sprzętów koniecznie wykonaj szczegółowy plan działania. Trzymając się dobrze przemyślanego projektu, zaaranżujesz przestrzeń spójną pod względem stylu i niesprawiającą problemów w trakcie użytkowania.
Zanim przystąpisz do projektowania ogródka:
- zdecyduj, do czego ma służyć urządzane miejsce – czy chcesz, by Twój ogród przede wszystkim funkcjonował jako miejsce do relaksu na świeżym powietrzu? A może wolisz przeznaczyć jego większą część na uprawę roślin albo na boisko dla dzieci? Zastanów się nad tym, co planujesz robić w określonych fragmentach działki;
- przypomnij sobie o tym, że pomysły warto przenosić na papier/ekran – gdy planujesz ogród, rozrysuj kontury działki, zaznacz na niej obrys domu, rośliny, które chcesz zachować na pierwotnych miejscach i ewentualne przeszkody. Zobaczysz, jakie ograniczenia ma planowana przestrzeń. Przetestujesz też różne pomysły na układ sprzętów czy rabatek, szukając tego optymalnego;
- weź pod uwagę to, że rośliny się rozrastają – po wykonaniu nasadzeń działka może wydawać się nieco pusta, ale ten stan rzeczy zmieni się z czasem. Nie planuj zbyt gęstego sadzenia roślin, by różne gatunki nie przeszkadzały sobie wzajemnie we wzroście i nie wdzierały się do innych oddzielnych stref, np. na taras;
- zrezygnuj z sadzenia lub umieszczania czegokolwiek na środku działki – to prosta droga do uzyskania efektu zamkniętej przestrzeni. Jeśli nie ma się wprawy w projektowaniu ogrodów, wspomniany zabieg może przynieść więcej szkody niż pożytku;
- wybierz określony pomysł na ogród i trzymaj się tego kierunku – uzyskasz dzięki temu harmonijną aranżację, w której panuje porządek. Pamiętaj zarazem o zachowaniu elastyczności – niewłaściwe decyzje zawsze można skorygować.
PAMIĘTAJ: Projektując ogród, nie utrudniaj sobie życia. Dostosuj rośliny i meble do ilości czasu, jaką chcesz poświęcić na pielęgnację swojej zielonej oazy. Poprowadź ścieżki i rozmieszczaj poszczególne elementy ogródka tak, by dało się do nich łatwo dotrzeć.
Jak zaplanować ogród przydomowy? Stwórz mapę terenu:
- Weź kartkę (największą precyzję zapewni papier milimetrowy) i ołówek.
- Rozrysuj swoją działkę. 1 centymetr na papierze powinien odpowiadać 1 metrowi ogródka.
- Narysuj kontury domu, podjazd i ewentualne przeszkody.
- Zaznacz strony świata – pomoże Ci to w wyborze najodpowiedniejszych stanowisk dla roślin czy określonych elementów wyposażenia działki.
Gdy już dysponujesz mapą terenu, możesz przystąpić do dalszych etapów planowania i zakładania ogrodu. Poniżej rozpisujemy kolejność wykonania poszczególnych zadań.
Jak zaplanować ogród wokół domu krok po kroku?
- Określ warunki glebowe – sprawdź, jaki typ gleby jest dominujący na Twojej działce. Ziemia piaszczysta to ziemia sucha i przesypująca się przez palce. Gleba gliniasta jest ciężka i klejąca. Podłoże bogate w próchnicę rozpoznasz po ciemnym kolorze i rozpadaniu się na nieduże grudki przy ściśnięciu w palcach. Planujesz uprawę drzewek i krzewów ozdobnych lub owocowych? Sprawdź pH gleby.
- Ustal stopień ekspozycji na wiatr i nasłonecznienia w konkretnych częściach działki – poszczególne gatunki roślin mają swoje preferowane stanowiska. Miejsce słoneczne rozpoznasz po tym, że słońce pada tam na ziemię powyżej 6 godzin w ciągu dnia. Na stanowiskach półcienistych światło dociera do roślin przez 3-6 godzin, a na cienistych poniżej 3 godzin na dzień.
- Wyrównaj teren – jeśli mapa działki jest gotowa, a grunt pod ogródek wymaga zmian.
- Wyznacz ścieżki i chodniki – zrób to, zanim zaczniesz sadzić rośliny, by nie trzeba było ich później przenosić.
- Wybierz rośliny – uwzględnij przy tym potrzeby określonych gatunków, ich preferowane stanowiska i planowaną powierzchnię nasadzeń.
- Przygotuj glebę pod założenie ogródka – zlikwiduj chwasty i kamienie, a także wzbogać ziemię o składniki odżywcze. W zależności od wybranych roślin, rozluźnij albo zagęść podłoże.
WSKAZÓWKA: Nie wiesz, czy ogródek zaplanowany na kartce spełni Twoją wizję? A może uważasz, że nie masz wyobraźni przestrzennej i wolisz zobaczyć swoje pomysły w bardziej namacalnej przestrzeni? Wykonaj na działce obrysy rabat kwiatowych, tarasu, ścieżek czy innych planowanych elementów ogródka, używając w tym celu patyków, sznurków, cegieł czy kamieni.
Gdy wiesz już, jak przebiega proces samodzielnego projektowania ogródka, możesz zapoznać się z kilkoma bardziej szczegółowymi wskazówkami dotyczącymi planowania różnych typów przestrzeni.
Jak zaprojektować mały ogród?
- Gdy sadzisz rośliny na niedużej przestrzeni, bliżej domu wyznacz miejsce na niskie gatunki, a dalej od budynku przygotuj stanowiska na te wysokie.
- Jeśli chcesz optycznie powiększyć ogródek, wybierz do niego rośliny o jasnej (np. białe) albo chłodnej kolorystyce (np. fioletowe lub niebieskie).
- Zachowaj umiar w doborze gatunków, by w tworzonych kompozycjach nie zapanował chaos.
Planowanie ogrodu na wąskiej działce:
- Spróbuj zróżnicować teren pod względem poziomów. Wykorzystaj w tym celu np. taras na podwyższeniu, murki, piętrowe nasadzenia czy rośliny eksponowane wertykalnie.
- Koniecznie podziel przestrzeń na strefy funkcjonalne, np. wypoczynkową, trawnik i miejsce przeznaczone na uprawę warzyw w skrzynkach.
Jak zaplanować ogród wokół domu z roślinami ozdobnymi?
- Zwróć uwagę na preferowane stanowiska i warunki glebowe określonych gatunków. W ten sposób wybierzesz rośliny pasujące do charakteru swojej działki i przeznaczysz na nie miejsca, w których będą najlepiej rosnąć.
- Układaj roślinność piętrowo. Bliżej granic sadź drzewa, potem wyższe i niższe krzewy, w następnym rzędzie byliny, rośliny dwuletnie i jednoroczne, a na koniec trawnik.
- Warto wykorzystać zastane drzewa i krzewy w swoim pomyśle na działkę, dlatego że takie rośliny rosną powoli i szkoda byłoby nie włączyć ich do planowanej aranżacji.
- Pamiętaj, że drzewa rosną wzwyż, wszerz i pod ziemią. Nie lokalizuj ich więc zbyt blisko domu, altanki czy innych elementów architektury.
Jak zaprojektować ogród warzywny i owocowy?
- Ustal, ile czasu będziesz mieć na pielęgnację roślin. Wybierz gatunki dostosowane do swoich możliwości.
- Drzewka i krzewy owocowe, ale też warzywa powinny być posadzone w odpowiednich odległościach.
Jak zaprojektować ogród samemu? Zalety i wady tego rozwiązania
Tworzenie zielonych aranżacji sprawia Ci frajdę? Znasz się na uprawie roślin ogrodowych i masz wyczucie stylu? Wykorzystaj te atuty, samodzielnie planując wygląd przydomowego ogrodu. Kiedy lubisz projektować i ozdabiać przestrzenie do wypoczynku, a także dysponujesz wiedzą na ten temat, urządzanie ogrodu samemu okaże się najlepszym pomysłem. Wówczas możesz zrealizować taką aranżację, która w najmniejszych szczegółach odpowiada Twoim wyobrażeniom.
Na samodzielne projektowanie zielonego zakątka warto zdecydować się również wtedy, gdy ma się niedużą przestrzeń do zaaranżowania. W przypadku mniejszych ogródków nie warto korzystać z pomocy architekta. Przy niewielkiej ilości miejsca łatwo stworzyć przestrzeń spójną stylistycznie i nie trzeba angażować projektanta.
Jeżeli zastanawiasz się, jak zaprojektować swój ogród, mamy dla Ciebie kilka poradników, które wesprą Cię w tworzeniu pięknej i w pełni funkcjonalnej aranżacji. Zapraszamy Cię do lektury tekstów Stwórz własny stylowy ogród oraz Najczęstsze błędy podczas urządzania ogrodu – jak ich uniknąć?
Urządzanie ogrodu samemu jest też sposobem na ograniczenie wydatków. Jeśli nie dysponuje się dużymi kwotami na projektowanie przestrzeni na świeżym powietrzu, lepiej zaplanować ją samodzielnie, oszczędzając pieniądze.
Zaprojektowanie ogrodu, który będzie prezentował się olśniewająco przez cały rok, wymaga sporej wiedzy na temat roślinności i warunków glebowych. Oprócz znajomości tych kwestii w planowaniu zielonych aranżacji przydaje się wyobraźnia przestrzenna. Tylko dzięki niej uda się stworzyć harmonijną kompozycję prezentującą się świetnie niezależnie od pory roku. Jeśli nie możesz poszczycić się wspomnianymi cechami, zrezygnuj z samodzielnego aranżowania ogrodu – efekt pracy może nie spełnić Twoich oczekiwań.
Samodzielne urządzanie ogrodu ma kolejną wadę – naraża na błędy i nieprzewidziane koszty. Na skutek nieprzemyślanych decyzji i nieumiejętnego wykorzystania przestrzeni rezultaty planowania zielonych kompozycji bywają rozczarowujące. Naprawianie aranżacyjnych pomyłek generuje też koszty. Można wydać sporo pieniędzy, zanim doprowadzi się ogród do pożądanego stanu, zamiast dokładnie zaplanować realizację projektu i mieć poczucie dobrze zainwestowanych pieniędzy.
Urządzanie ogrodu z pomocą architekta – plusy i minusy
Współpraca z architektem zieleni zaczyna się od wizyty na działce. Wówczas specjalista zapoznaje się z terenem, analizuje jego warunki, a także stara się dowiedzieć jak najwięcej o guście i preferencjach klienta. W oparciu o pozyskane informacje architekt opracowuje jeden lub więcej projektów koncepcyjnych. Po zaakceptowaniu planów tworzony jest projekt wykonawczy i rozpoczyna się jego realizacja.
Urządzanie ogrodu z architektem pozwala korzystać z wiedzy i doświadczenia eksperta. Projektant patrzy na ogród całościowo i stara się wyeksponować jego atuty. Pomaga przenieść pomysły i marzenia na papier, a potem zrealizować je w przestrzeni ogrodu.
Zlecając projektowanie ogrodu specjaliście, można zaoszczędzić sporo czasu i energii. Daje to również pewność, że ogród będzie funkcjonalny i prezentujący się efektownie przez wszystkie sezony. Projektant umiejętnie połączy gatunki roślin, kolory i materiały. Aranżacja będzie spójna i harmonijna. Plan ogrodu przygotowany przez architekta uwzględni też to, jak rośliny będą się rozrastać, zmieniając wygląd ogrodu.
Architekci zieleni potrafią projektować nawet najbardziej problematyczne przestrzenie. Niewielka ilość miejsca, osobliwy kształt działki czy kiepskie warunki glebowe nie muszą być przeszkodą dla stworzenia ogrodu marzeń. Projektant z wyczuciem smaku rozplanuje ułożenie ścieżek i elementów małej architektury. W projekcie przewidzi miejsce na wszystkie aktywności, którym chcemy oddawać się poza domem.
Czy urządzanie ogrodu z architektem ma jakieś wady? Niestety tak – żadne rozwiązanie nie jest idealne. Planowanie ogrodu z architektem wymaga poniesienia wydatków, na które nie każdy może sobie pozwolić. Ponadto urządzając przestrzeń przy domu ze specjalistą, trzeba liczyć się z koniecznością poświęcenia czasu na spotkania i dyskusje o szczegółach projektu. Współpracując z architektem, należy przygotować się na to, że część naszych koncepcji zostanie odrzucona albo oceniona jako niepraktyczna czy niespójna z resztą elementów. Ponadto projektując ogród z profesjonalnym projektantem, możemy stracić poczucie kontroli nad projektem, w rezultacie aranżacja nie będzie w pełni odpowiadała naszym oczekiwaniom, a w najgorszym wypadku sprawi wrażenie obcej czy nienaturalnej.
Kiedy warto poprosić o pomoc w urządzaniu ogrodu? Przede wszystkim wtedy, gdy nie czujemy się na siłach, by zaprojektować piękną zieloną przestrzeń i wolimy skorzystać ze wsparcia specjalisty. Ponadto na planowanie przydomowego ogródka z projektantem dobrze jest zdecydować się wtedy, gdy w przyszłości planuje się sprzedać posiadłość i chce się, by robiła wrażenie na kupujących.
Jak wygląda projekt ogrodu?
Jak zaprojektować ogród samemu lub z architektem?
- Prace zaczyna się od analizy terenu pod względem funkcjonalnym, sprawdzenia jego warunków glebowych oraz ulokowania względem stron świata.
- Należy przyjrzeć się też stylowi domu, by dopasować plany ogródka do jego wyglądu.
- Następnie dzieli się działkę na strefy wejściową, wypoczynkową, użytkową i przeznaczoną do zabawy czy oddawania się hobby.
- Kolejnym krokiem jest rozmieszczenie elementów małej architektury i mebli ogrodowych.
- Ostatni etap to dodanie dekoracji oraz rozplanowanie roślinności uwzględniając to, jak poszczególne gatunki będą się rozrastać.
Proces powinien przebiegać w ten sam sposób, niezależnie od tego, czy korzysta się z pomocy projektanta, czy kieruje się wyłącznie własnymi pomysłami.
Gdy urządzamy ogród, możemy zdecydować się na wsparcie architekta zieleni albo zaplanować zieloną przestrzeń samodzielnie. Każde z rozwiązań ma swoje wady i zalety. Jak zatem zaprojektować swój ogród? Warto wziąć pod uwagę zasoby, jakimi się dysponuje oraz osobiste oczekiwania. Ważne też, by wiedzieć, jak wygląda proces samodzielnego planowania układu poszczególnych elementów działki. Wówczas uda się podjąć dobrze przemyślaną decyzję, której efektem będzie zachwycający ogród o imponujących walorach praktycznych i estetycznych.